หอมใหญ่ ในภาษาจีนมีหลายชื่อ ทั้ง洋葱 หยางชง 蔥頭 ชงโถว 胡蔥 หูชง 洋蔥 ยวี่ชง ที่บ้านผู้เขียนเรียกตามสำเนียงแต้จิ๋วง่ายๆสั้นว่า ซัง ว่ากันว่า หอมใหญ่ไม่น่าจะใช่พืชผักพื้นบ้านของชาวจีน แต่น่าจะมีถิ่นกำเนิดเดิมอยู่บริเวณเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เป็นพืชผักที่มีประวัติยาวนานกว่า 5,000 ปี จัดว่าเป็นพืชผักสมุนไพรก็ว่าได้ มีการค้นพบมาตั้งแต่สมัยโบราณว่าหอมหัวใหญ่ ไม่ใช่แค่ผักทั่วไปที่นำมาใช้ประกอบอาหารแต่อุดมไปด้วยประโยชน์และสรรพคุณมากมาย
สารอาหารที่พบในหอมใหญ่
นักวิจัยสมัยใหม่ได้มีการค้นพบสารอาหารมากมายในหอมใหญ่ เช่น มีวิตามินซีสูง มีสารเคอร์ซีทีน ที่มีส่วนในกระบวนการต่อต้านอนุมูลอิสระในร่างกายเพื่อช่วยในการป้องกันโรคต่างๆ มีสารไซโคลอันลิอิน ที่ช่วยในการสลายลิ่มเลือด ป้องกันไม่ให้ลิ่มเลือดอุดตัน มีแมกนีเซียม และแคลเซียม รวมถึงสารประกอบอื่นๆที่จำเป็นต่อร่างกายอีกเป็นร้อยชนิด มีผลการวิจัยที่ถูกตีพิมพ์ในวารสารวิชาการ “Nature” ระบุว่า หอมหัวใหญ่มีส่วนช่วยป้องกันโรคกระดูกพรุนได้ผลดีกว่า ยารักษาโรคกระดูกพรุนโดยเฉพาะ หอมใหญ่ จึงไม่ได้ใหญ่แค่ชื่อแต่มีประโยชน์ที่ใหญ่สมชื่อจริงๆ
ประโยชน์ของหอมใหญ่ในทางการแพทย์จีน
หอมใหญ่ เป็นพืชที่มีฤทธิ์อุ่น รสเผ็ด ออกฤทธิ์กับเส้นลมปราณปอดและกระเพาะอาหาร ช่วยขับเสมหะ ฆ่าพยาธิ ช่วยในการกระบวนการย่อยอาหารและสลายการตกค้างของอาหารในลำไส้ และยังช่วยเจริญอาหาร ลดไขมันในเลือด ป้องกันโรคหลอดเลือดหัวใจ ช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด รักษาอาการหวัดคัดจมูกได้ ช่วยแก้อาการท้องอืดท้องเฟ้อได้
หอมใหญ่กับสรรพคุณทางยา
1.แก้อาการหวัดคัดจมูก น้ำมูกไหล นำหอมใหญ่มาปลอกเปลือก จากนั้นหั่นและทุบให้แหลก ต้มน้ำร้อนเทใส่แก้วหรือภาชนะที่เตรียมไว้ จากนั้นนำหอมใส่ลงไปในน้ำร้อน นำผ้าขาวบางมาปิดปากแก้วหรือภาชนะที่ใส่น้ำร้อน จากนั้นให้ผู้ป่วยสูดไอร้อนเข้าไป ไม่ต้องนานเอาก็จะช่วยแก้อาการได้
2.ช่วยรักษาอาการเบาหวาน ความดันสูง ไขมันในเลือดสูง
- แบบที่ 1 ให้หั่นหอมใหญ่เป็นแผ่นนำไปลวกในน้ำอุ่น และให้ใช้เห็ดหูหนูอีกอย่างนำไปลวกเช่นกันนำมากิน หรืออาจจะนำอาหารทั้งสองชนิดไปทำยำหรือประกอบอาหารอย่างอื่นแล้วนำมากินก็ได้
- แบบที่ 2 หั่นหอมใหญ่เป็นแผ่นบางๆ ใส่เข้าในไมโครเวฟ นานประมาณ 2 – 3 นาที เมื่อนำออกมาก็ให้ใส่น้ำส้มสายชุประมาณ 5 ช้อนโต๊ะ จากนั้นก็ใส่ทั้งหมดลงในภาชนะที่มีฝาปิดสนิท นำไปแช่ในตู้เย็นประมาณ 2 วัน จากนั้นนำกิน จะช่วยลดน้ำตาลในเลือดได้
3.ช่วยสมานแผลถูกน้ำร้อนลวก แก้แผลบวมช้ำ แมลงสัตว์กัดต่อย
- แบบที่ 1 นำหัวหอมมาตำให้แหลกและนำมาผสมกับเหล้าขาว จากนั้นนำมาพอกหรือทาบริเวณที่ถูกแมลงสัตว์กัดต่อย หรือถูกน้ำร้อนลวกก็จะลดอาการเจ็บปวดลงได้
- แบบที่ 2 นำหัวหอมมาคั้นเอาแต่น้ำ แล้วนำมาทาบริเวณที่ปวด
ข้อควรระวัง
แม้ว่าจะมีการวิจัยถึงประโยชน์และข้อดีของหอมใหญ่ว่ามีมากมายหลายประการด้วยกันแต่ แท้ที่จริงแล้วก็มีข้อควรระวังหลายประการเช่นกัน ในทรรศนะของแพทย์จีน ให้ความเห็นไว้ว่า เนื่องจากหอมใหญ่มีฤทธิ์อุ่น และรสเผ็ด การจะนำมากินและใช้เป็นยาต้องคำนึงถึงพื้นฐานสภาพร่างกายและโรคของแต่ละบุคคลด้วย ฤทธิ์อุ่นและรสที่เผ็ด จะมีกระบวนการทำงานในการกระจายหรือขับไล่ความเย็นในร่างกาย ทำให้พลังหยางเดินทางไปยังอวัยวะต่างๆในร่างกายได้สะดวก จึงขจัดพิษเย็นในร่างกายหรือความเย็นที่ได้รับจากภายนอกได้เป็นอย่างดี แต่หากนำมากินหรือใช้บ่อยเกินไปสมดุลของพลังหยินหยางในร่างกายก็จะเสีย แทนที่อาการต่างๆจะดีขึ้นกลับทำให้กำเริบมากขึ้น บางคนที่กินมากก็อาจทำให้สายตาพร่ามัว ตัวร้อน และอาจมีอาการเป็นริดสีดวงทวาร หรือบางคนอาจมีระบบการทำงานของความคิดช้าลง ลืมง่าย สมรรถภาพแย่ลง สำหรับใครที่มีปัญหาเรื่องกลิ่นตัวแรงอยู่แล้ว หากกินหอมใหญ่แต่พอเหมาะก็จะไม่มีปัญหาแต่หากกินมากปัญหากลิ่นตัวอาจจะรุนแรงขึ้น และผู้ที่มีโรคเกี่ยวกับกระเพาะไม่ควรกินหอมใหญ่สดตอนท้องว่าง เพราะอาจจะทำให้เยื่อบุกระเพาะระคายเคืองหรืออักเสบได้
