ส่วนใหญ่ถ้าเราพูดถึงมะเร็ง เราก็มักจะได้ยินคำว่ามะเร็งเต้านม มะเร็งปากมดลูก มะเร็งปอด มะเร็งลำไส้ แต่มักจะไม่ค่อยได้ยินเรื่องราวของ “มะเร็งไต” กันสักเท่าไหร่ มะเร็งไตนั้นเป็นมะเร็งที่พบไม่บ่อย โดยมีอบุติการณ์อยู่ที่ 1.6 ต่อประชากรแสนคน แม้จะพบได้ไม่มากนัก แต่ขึ้นชื่อว่ามะเร็งแล้วก็ถือว่าเป็นเรื่องอันตรายอยู่ดี ครั้งนี้เราจึงขอนำความรู้เรื่องมะเร็งไตมาฝากกัน

ชนิดของมะเร็งไต

     มะเร็งไตมีอยู่ประมาณ 4 – 5 ชนิด ชนิดที่พบมากที่สุดคือชนิดที่เรียกว่า Clear cell carcinnoma พบประมาณ 80% ของมะเร็งไตทั้งหมด โดยมะเร็งไตในผู้ใหญ่มักพบในผู้ที่มีอายุตั้งแต่ 60 ปีขึ้นไป

อาการบ่งชี้ว่าเข้าข่ายมะเร็งไต

     โดยปกติแล้วผู้ป่วยจะมาพบแพทย์ด้วยอาการปวดหลังพร้อมกับมีปัสสาวะเป็นเลือด จากนั้นถึงจะมารู้ภายหลังว่าตนเองเป็นมะเร็งไต แต่ทั้งนี้ัใช่ว่าคนที่มีอาการปวดหลังและปัสสาวะเป็นเลือกทุกคนจะเป็นมะเร็งไตทั้งหมด โดยส่วนมากแล้วผู้ที่มีอาการลักษณะนี้ไม่เกี่ยวข้องกับมะเร็งไตเลย คำถามก็คือว่าแล้วจะสังเกตได้อย่างไรว่าเรามีความเสี่ยงเป็นมะเร็งไตหรือไม่ คำแนะนำก็คือ สังเกตอาการตนเองถ้ามีอาการปวดหลังนาน 2 – 4 สัปดาห์ร่วมกับปัสสาวะเป็นเลือดด้วย มาพบแพทย์แล้วรับยาไปรับประทานก็แล้วอาการก็ยังไม่ดีขึ้น อันนี้ก็เริ่มมีความเสี่ยงที่จะเป็นมะเร็งไตแล้ว ในตอนแรกแพทย์อาจจะยังตรวจไม่พบความผิดปกติใดๆ ทั้งด้านกระดูกและกล้ามเนื้อ จึงทำให้แพทย์ยังไม่สามารถวินิจฉัยชี้ชัดลงไปได้ว่าใช่หรือไม่ ยิ่งถ้ามีอาการเบื่ออาหารน้ำหนักลด ร่วมด้วยก็เริ่มที่จะเสี่ยงในการเป็นมะเร็งไตมากขึ้น

แนวทางวินิจฉัยมะเร็งไตของแพทย์

การวินิจฉัยมะเร็งไตนั้นทำได้ 3 ทางคือ

• การตรวจปัสสาวะ เป็นวิธีการวินิจฉัยเบื้องต้นเพื่อดุว่ามีการติดเชื้อหรือไม่
• การตรวจทางรังสีวิทยา เช่น Ultrasound หรือ CT Scan บริเวณช่องท้องเพื่อดูว่ามีก้อนหรือไม่
• การเจาะตรวจชิ้นเนื้อ เป็นวิธีการเดียวที่ช่วยให้วินิจฉัยได้อย่างชัดเจนว่าเป็นมะเร็งไตหรือไม่ และเป็นเป็นมะเร็งไตชนิดใด

ในกรณีที่พบว่าเป็นมะเร็งไต ผู้ป่วยจะได้รับการตรวจเพิ่มเติมเพื่อดูการกระจายของมะเร็งโดยการทำ CT Scan ที่ช่องอกและช่องท้อง รวมทั้งการตรวจสแกนกระดูก ถ้าเป็นมะเร็งระยะที่ไม่กระจายสามารถรักษาให้หายขาดได้ด้วยการผ่าตัด การรักษาด้วยการฉายรังสีหรือการรักษาด้วยยาเพียงอย่างเดียวนั้นไม่สามารถทำให้มะเร็งไตหายขาดได้

แนวทางการรักษามะเร็งไต

     มะเร็งไตแบ่งเป็น 4 ระยะ ระยที่ 1 – 3 ยังสามารถรักษาได้ด้วยการผ่าตัด มีโอกาสหายได้ แต่สำหรับระยะที่ 4 นั้นแม้จะรักษาไม่หายขาด แต่ผู้ป่วยสามารถมีชีวิตที่ยาวนานขึ้นได้หากได้รับการรักษาอย่างถูกต้องเหมาะสมโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านโรคมะเร็ง การรักษาผู้ป่วยมะเร็งไตระยะที่ 4 จะใช้การรักษาด้วยยาเป็นหลัก ส่วนการผ่าตัดแพทย์จะพิจารณาเป็นรายๆไป สิ่งที่จะต้องเรียนไว้ก็คือ การผ่าตัดนั้นไม่ทำให้มะเร็งกระจายอย่างที่หลายคนเข้าใจ การกระจายชองมะเร็งนั้นเกิดขึ้นก่อนแล้วก่อนเริ่มการรักษา เพียงแต่เราไม่สามารถเห็นได้ อีกประการแม้ว่าแพทย์จะทำการผ่าตัดไตข้างที่เป็นมะเร็งออกไปแล้วก็ตาม แต่ผู้ป่วยก็ยังมีโอกาสที่จะเกิดมะเร็งไตอีกข้างได้อยู่

     สิ่งที่ต้องย้ำก็คือว่ามะเร็งไตก็เหมือนมะเร็งอื่นๆมีความน่ากลัว แต่ก็สามารถรักษาได้ และไม่ต้องกลัวเรื่องการผ่าตัดไต มนุษย์สามารถอยู่ได้ด้วยไตเพียงข้างเดียว อาจจะต้องมีการปรับเปลี่ยนการใช้ชีวิตบ้างเล็กน้อยแต่ก็ไม่ได้กระทบมากมายขนาดนั้น ฉะนั้น มะเร็งไตสามารถรักษาได้ถ้ามาพบแพทย์ได้ทันในระยะต้นๆที่เริ่มเป็น

ขอขอบคุณข้อมูลจาก : นพ.ปองวุฒิ ด่านชัยวิจิตร โรงพยาบาลศิริราช