“ฟักทอง ของเรา หายไป หนใดเสียดาย ฟักทอง ของเรา หายไป” เปิดตัวกันด้วยเนื้อเพลงของ อัสนี & วสันต์ ที่ช่วยยืนยันมาอีกเสียงว่าพืชชนิดมีคุณค่า ไม่งั้นไม่พร่ำร้องตามหาแน่ ฟักทอง คำในภาษาจีนเรียกได้หลายชื่อทั้ง 南瓜 (หนานกวา) 番瓜 (หวงกวา) ส่วนคนแต้จิ๋วเรียก 饭瓜 (ฮวงกวย) บ้านผู้เขียนเรียก 金瓜 (กิมกวย) การใช้ฟักทองทั้งผลใช้เป็นยานั้นเป็นที่รู้จักกันมานานแล้ว จนพูดกันว่าฟักทองทั้งผลใช้เป็นยาได้ทั้งหมด เพราะทั้งเนื้อ เมล็ด ราก และเครือฟักทอง ( หมายถึงลำต้น ซึ่งเป็นเถาเลื้อย ) ล้วนใช้เป็นยาได้ ฟักทองเป็นพืชผักที่จัดอยู่ในพืชตระกูลแตง นำมาประกอบอาหารได้หลากหลายชนิดทั้งคาวทั้งหวาน เรียกได้ว่า เป็นอาหารนานาชาติได้ชนิดหนึ่งเหมือนกัน ในสหรัฐอเมริกามักนำฟักทองมาประกอบอาหารด้วยวิธีต่างๆ ทั้งอบ ย่าง และบดใส่ซุป ส่วนบราซิลและแอฟริกานิยมนำฟักทองมาทำเป็นซุป ญี่ปุ่นจะนำมาชุบแป้งแล้วนำไปทอด
สารอาหารที่พบในฟักทอง
งานวิจัยของนักวิทยาศาสตร์โภชนาการของจีนระบุว่า ในเนื้อฟักทองมีโปรตีนและในโปรตีนนั้นมีน้ำตาลโพลีแซ็กคาไรด์เป็นส่วนประกอบซึ่งมีส่วนในกระบวนการลดน้ำตาลในเลือด จึงเป็นอาหารที่เหมาะสำหรับคนเป็นเบาหวาน ฟักทองมีกากใยสูง อุดมด้วยวิตามินเอ ช่วยบำรุงผิวพรรณและถนอมสายตา
ประโยชน์ของฟักทองในทางการแพทย์จีน
ฟักทอง มีฤทธิ์อุ่น รสหวาน ออกฤทธิ์กับเส้นลมปราณม้าม และ กระเพาะอาหาร ช่วยขับพิษ ฆ่าพยาธิ บำรุงพลังชี่ ลดการอักเสบแก้ปวด ลดระดับน้ำตาลในเลือด แก้อาการหอบหืดจากหลอดลมอักเสบในผู้สูงอายุ แก้อาการอ่อนเปลี้ยเพลียแรง บำรุงตับ ไต สายตา ป้องกันมะเร็งโดยเฉพาะมะเร็งกระเพาะปัสสาวะ และขับพิษจากฝิ่น
ฟักทองกับสรรพคุณทางยา
1.แก้แผลไฟไหม้ ใช้เนื้อฟักทองตำให้ละเอียด พอกบริเวณที่โดนไฟไหม้ ถ้ารู้สึกปวดแสบปวดร้อนมากให้ใส่เกร็ดพิมเสนลงไปตำรวมกันแล้วนำไปพอก
2.ขับพยาธิตัวตืด ตัวกลม ใช้เมล็ดฟักทองสดประมาณ 60 กรัม ตำให้ละเอียดผสมน้ำอุ่นแล้วคนให้เข้ากันจนคล้ายนม จะเติมน้ำตาล หรือน้ำผึ้งลงไปเพื่อเพิ่มความหวานก็ได้ จากนั้นนำไปดื่ม หากใช้สำหรับเด็กให้ลดปริมาณอัตราส่วนทุกอย่างลงครึ่งหนึ่ง
ข้อควรระวัง
ผู้ที่มีลักษณะอาการที่ทางแพทย์จีนเรียกว่า กระเพาะร้อน คือมีอาการกระหายน้ำ ปากเหม็น หิวง่าย ปัสสาวะเหลืองมากและน้อย ท้องผูก บางรายร้อนมากอาจพบแผลใน ช่องปาก ปากเปื่อย เหงือกบวมแดง ไม่ควรกินฟักทองในปริมาณเพราะอาจจะทำให้มี อาการท้องอืด ท้องเฟ้อ ไม่สบายท้องได้ และไม่ควรกินฟักทองร่วมกับอาหารที่มีส่วนประกอบของตับหมู หรือเนื้อแพะ เพราะจะทำให้ท้องอืดและกระเพาะทำงานหนัก